Bir aracın hasar kayıt bilgileri; aracın geçmişte ne tür kazalara karıştığı, kazalarda aldığı hasarlar, hasarların durumu ve araç üzerinde yapılan işlemleri gösterir. Araçların hasar kayıt bilgileri; gerek araç sahipleri, gerek sigorta şirketleri, gerekse ikinci el araç satın almak isteyenler için önemlidir. Araç sahipleri kendi araçları ile ilgili hasar ve onarım işlemlerini bir arada görmek ister. Bu bilgiler ışığında araçların kasko ve ikinci el satış fiyat ya da fiyatlarının belirlenmesi daha doğru biçimde yapılarak en uygun değerlere ulaşılır.

Araçların hasar kayıt bilgilerine çeşitli yollarla ulaşılabilir. Araç kazası sorgulama işlemleri bir sigorta acentesi tarafından yapılabildiği gibi kullanımı yaygınlaşan bilgi teknolojileri sayesinde bireyler tarafından bilgisayar ya da cep telefonları kullanılarak kolaylıkla yapılabilmektedir. Hasar sorgulama işlemleri TRAMER olarak adlandırılan bilgi sistemi üzerinden yapılmaktadır.

TRAMER Nedir?

TRAMER, Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi Kurumu’nun kısaltmasıdır. İlk olarak 2003 yılında TRAMER adıyla kurulan bu sistemle zorunlu trafik sigortasındaki; kayıp, kaçak ve sahte poliçe üretiminin engellenmesi ve sigortalılık oranını artırılması amaçlanmıştır. Ardından etkinlik alanı genişletilerek sistemin adı Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) olarak değiştirilmiştir.  SBM, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği bünyesinde tüzel kişiliğe sahip bir kurumdur. SBM'nin merkezi İstanbul'da olup, usul ve esasları "yönetim komitesi" kararıyla belirlenmektedir. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi'nin faaliyetleri T.C. Hazine Müsteşarlığı’nın denetimine tabidir.  

Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi (TRAMER), SBM’nin gözetiminde bulunan alt bilgi merkezlerinden biridir ve tüm trafik sigorta bilgilerinin toplandığı bir veri tabanını yönetir. TRAMER tarafından sunulan bilgi hizmetleri araçlar ve araçların sigorta poliçeleriyle ilgili birçok bilgiye hızlıca ulaşılmasına olanak vererek kişilere büyük kolaylık sağlar. TRAMER veri tabanı kullanarak bir araçla ilgili kaza bilgilerine de kolaylıkla ulaşılır. Bu sayede araçlarıyla ilgili bilgi edinmek isteyen sürücüler ve araç satın almak isteyenler uzun süreli araştırmalara girmeden ihtiyaçları olan bilgilere hızlıca erişmekte ve zamandan tasarruf etmektedir. TRAMER veri tabanı üzerinden yapılabilecek bazı sorgulamalar şunlardır:

• Zorunlu trafik sigorta poliçelerinin sorgulaması,
• Kasko poliçelerinin sorgulaması,
• Kaza tespit tutanaklarının sorgulaması,
• Araç hasar kayıtlarının sorgulaması,
• Taşımacılık koltuk poliçelerinin sorgulaması,
• Eksper raporlarının sorgulaması,
• Kaza tarihindeki poliçe bilgilerinin sorgulaması,
• Ferdi kaza poliçelerinin sorgulaması,
• Mağdur bilgilerinin sorgulaması.

TRAMER üzerinden yapılan sorgulamalarda; T.C. kimlik numarası, araç plakası, aracın tescil tarihi, trafik sigortasının poliçe numarası gibi bazı bilgilerin sisteme girilmesi gerekir. İhtiyaç duyulan sorgulama türüne göre talep edilen bilgiler de değişmektedir.  

TRAMER sorgulamaları temelde iki yolla yapılır. Bunlardan ilki İnternet'ten yapılan sorgulamalardır. “Online” sorgulamalar olarak da bilinen bu işlemler bir bilgisayar ya da akıllı telefon kullanarak yapılabilir. İnternet üzerinden sorgulamalar e-Devlet Kapısı olarak adlandırılan bilgi sistemine ve SBM’nin kendi web sayfasına girilerek yapılır. Sorgulama yapmanın diğer bir yolu ise cep telefonu operatörlerinin kısa mesaj hizmetini (SMS) kullanmaktır. Tüm bu sorgulama hizmetlerinin ancak bir kısmı ücretsizdir.  TRAMER üzerinden ücretsiz hasar kaydı sorgulama işlemi yapılmamaktadır. 

E-Devlet Kapısını Kullanarak Sorgulama Yapma

Kişiler adlarına tescil edilmiş olan araçlarla ilgili bazı sorgulamaları e-Devlet Kapısı olarak bilinen www.turkiye.gov.tr adresinden yapabilir. E-Devlet Kapısı üzerinden sorgulama yapabilmek için öncelikle sisteme giriş yapılması gerekmektedir. Bu sisteme e-devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza, T.C. kimlik kartı ya da İnternet bankacılığı hesabı gibi farklı yollarla giriş yapılabilir. E-Devlet kapısında bulunan Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin sunduğu elektronik hizmetler kullanılarak araçla ilgili tüm trafik ve kasko poliçeleri sorgulanabilir, her bir poliçenin detay bilgilerine erişilebilir, hasar-onarım durumunda onarımın yapıldığı tamirhane değerlendirilebilir. Sistemde ayrıca Trafik Genel Müdürlüğü tarafından sunulan elektronik hizmetlere de erişilmektedir. Bu hizmetler kullanılarak ada tescilli araç bilgileri, aracın üzerinde hak mahrumiyetinin olup olmadığı, sürücü ya da araç plakasına yazılan ceza bilgileri sorgulanabilir. Ancak 2017 yılı itibarıyla araç kazasının sorgulanması ve dolayısıyla hasar bilgilerinin sorgulanması e-devlet sistemi üzerinden yapılamamaktadır.

Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin Web Sayfasını Kullanarak Sorgulama Yapma

Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin web sayfası üzerinden araçlarla ilgili pek çok bilgiye ulaşılabilmektedir. SBG’nin sorgulama sayfaları geçerli bir eposta (email) adresi ve kredi kartı olan herkes tarafından kullanılabilir. SBG sayfası üzerinden sorgulama yapmak için sisteme üye olarak giriş yapılması gerekir. Üye olmayanların kısa bir formu doldurarak e-posta adreslerine gelen mesajı onaylamalarının ardından üyelikleri başlatılır. SGB sistemine üye olmak ücretsizdir. Ancak sorgulamalar ücretli olduğundan üyeliğin ardından kredi kartı kullanılarak sorgulama hakkı satın alınması gerekmektedir. SBG sayfası üzerinden şu sorgulamalar yapılabilir:

• Hasar sorgulama: İnternetten hasar kaydı sorgulama hizmeti ile bir aracın daha önce herhangi bir kazaya karışıp karışmadığı, kaza tarihi, kaza nedeni, araçta ağır hasar olup olmadığı, eksper raporu bilgileri ve hasarın tutarı öğrenilir.
• Araç detay bilgisini sorgulama: Araç detay bilgisini sorgulama hizmeti ile bir aracın marka ve modeli, hangi ilde tescilinin olduğu, geçerli kasko poliçesinin olup olmadığı, trafiğe çıkış tarihi, kasko yaptırılan ve kasko yaptırılmayan toplam süre bilgileri, araçta plaka değişiminin olup olmadığı, araç türündeki değişim listesi, son sahip bilgisi ve son sahiplik süresi öğrenilir.
• Değişen parça sorgulama: Değişen parça sorgulama hizmeti ile bir aracın değişen parçasının olup olmadığı, değişen parçaların orijinal olup olmadığı, değişen parçanın kaç adet olduğu, kaza tarihi, tamirat anındaki kilometre bilgisi, toplam değişen parça tutarı, toplam işçilik tutarı gibi bilgilere erişilir.
• Poliçe sorgulama: Poliçe sorgulama hizmeti ile zorunlu trafik sigortası ya da kasko poliçesinin halen yürürlükte olup olmadığı, poliçe numarası, poliçenin ne zaman sona ereceği, poliçe iptal edilmiş ise iptal tarihi öğrenilir.
• Hasarı ödeyecek sigorta şirketini sorgulama: Bu hizmet ile trafik kazası mağdurunun hangi sigorta şirketinden ödeme alacağı, kusurlu olan aracın plakası ve hasar dosya numarası öğrenilir.
• Tutanak sorgulama: Tutanak sorgulama hizmeti ile trafik kazasına karışanların kendi aralarında tuttukları kaza tespit tutanaklarına dayanılarak oluşturulan kusur oranları, tutanağın durumu, kaza tarihi ve tutanak tarihi öğrenilir.
• Vefat edenlerin hayat poliçelerini sorgulama: Vefat eden kişilerin hayat poliçesini sorgulama hizmeti ile vefat eden sigortalıların hayat poliçesi varsa hangi sigorta şirketinden vefat tazminatının alınacağı öğrenilir.
• Poliçe hatırlatma Servisi: Poliçe hatırlatma servisi ile trafik poliçesinin ne zaman biteceği bilgisine erişilmektedir.  Bu servis ile poliçenin bitmesine 30 ve 5 gün kala bilgilendirilme sağlanmakta böylelikle ceza ödemeden poliçenin zamanında yenilemesi garanti altın alınır.
• Kaskosuz dönem sorgulama: Kaskosuz dönem sorgulama hizmeti ile bir aracın trafiğe çıkış tarihi ve trafiğe çıkış tarihinden sorgulama tarihine kadar kasko yaptırılmayan dönem bilgilerine erişilir.

 Kısa Mesaj ile Sorgulama Yapma

TRAMER sorgulamaları kısa mesaj servisi (SMS) kullanılarak da yapılmaktadır. SMS ile hasar kaydı sorgulama işlemi 5664 numaralı servisi üzerinden gerçekleştirilir. Kısa mesaj hizmeti ile araçların poliçe ve değişen parça bilgileri sorgulanabilir, kazanın mağdurları ve hayat poliçeleri ile ilgili bilgiler edinilebilir. Ücretli olan bu hizmet Türkiye’de faaliyet gösteren tüm telefon operatörleri tarafından desteklenmektedir.

Kısa mesajla yapılabilecek sorgulamalar ve bunların kullanımları özetle şöyledir:

• Hasar geçmişinin sorgulanması: Plakadan araç sorgulama olarak bilinen hasar geçmişinin sorgulanması için araç plakası karakterler arasında boşluk bırakılmadan yazılır ve 5664’e gönderilir.
• Değişen parça sorgulanması: Eksper raporu olan kazalarda değişen parçaları öğrenmek için PARCA boşluk aracın plakası boşluk hasarın tarihi yazılıp 5664’e gönderilir.
• Ayrıntılı sigorta bilgilerinin sorgulanması: Aracın sigorta bilgileri ile ilgili ayrıntılı bilgi edinmek için DETAY boşluk aracın plakası yazılarak 5664’e gönderilir.
• Kaza tespit tutanağının sorgulanması: Trafik kazasına karışan tarafların kendi aralarında tuttuğu kaza tespit tutanaklarının sorgulanması için KTT boşluk plaka bilgisi (ya da T.C. kimlik numarası) yazılır, 5664’e gönderilir.
• Zorunlu trafik poliçesinin sorgulanması: Zorunlu trafik poliçesinin halen yürürlükte olup olmadığının sorgulanması için TRAFIK boşluk aracın plakası yazılarak 5664'e gönderilir.
• Kasko poliçesinin sorgulanması: Kasko poliçesinin halen yürürlükte olup olmadığının sorgulanması için KASKO boşluk aracın plakası yazılarak 5664'e gönderilir.
• Mağduriyet bilgisinin sorgulanması: Mağduriyet bedelinin hangi sigorta şirketi tarafından karşılanacağını öğrenmek için MAGDUR boşluk T.C. kimlik numarası yazıldıktan sonra 5664'e gönderilir.
• Vefat tazminatının sorgulanması: Vefat tazminatının hangi sigorta şirketi tarafından karşılanacağını öğrenmek için HAYAT boşluk T.C. kimlik numarası yazılarak 5664'e gönderilir.
• Yenileme döneminin hatırlatılması: Trafik poliçesi yenileme döneminin hatırlatılması için HATIRLAT boşluk plaka bilgisi yazıldıktan sonra 5664'e gönderilir. Bu servis kullanıldığında poliçenin bitmesine 30 ve 5 gün kala 2 defa hatırlatma mesajı alınır.