Yeniden Değerleme Oranı 2023

VUK 298. maddeye göre her yıl Ekim ayında açıklanan ve bir önceki yılın Ekim ayına göre Yurt İçi Üretici Fiyatları Genel Endeksinde meydana gelen artış oranına “yeniden değerleme oranı” adı verilir. 

Yeniden değerleme oranı Türkiye Cumhuriyeti devletinin aldığı kararlar ve ülkenin mevcut enflasyon seviyesi doğrultusunda belirlenir ve yeni yıl gelmeden birkaç ay önce açıklanır. 

Yeniden değerleme oranı motorlu taşıt, damga vergisi, trafik cezaları, veraset ve intikal vergileri, pasaport harçları, özel usulsüzlük cezaları, adli ve idari para cezaları gibi ödemelere yapılacak olan zam oranını ifade eder ve yüzdelik dilim üzerinden hesaplanır.

Yeniden Değerleme Oranı Neleri Etkiler?

Yeniden vergileme oranı idari, adli ve vergi ile ilgili ödemelerin birçoğunu etkiler. Bu doğrultuda ilgili oranın takip edilmesi ve ödeme işlemlerinin düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekir. 

Yeniden değerleme oranı, ilgili ödemelerin bir önceki yılki tutarlarına uygulanır. Ödemeler ortaya çıkan son miktar üzerinden hesaplanır ve uygulanır. 

Yeniden değerleme oranı 2023 yılı için %122,9 olarak açıklandı. TÜİK’in yaptığı açıklamalara göre bu oran 2023 yılında vergi, harç ve cezalara uygulanmak üzere yürürlüğe girecek. Örnek vermek gerekirse 2022 yılında 100 TL olan bir vergi ödemesi 2023 yılında 222,9 TL olacak. 

Yeniden değerleme oranı Vergi Usul Kanununun 298’inci maddesi doğrultusunda hesaplanır. Enflasyon ve devletin aldığı kararlar doğrultusunda belirlenen yeniden değerleme oranı, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan bir tebliğ ile Resmi Gazete’de kamuoyuna duyurulur. Ayrıca Cumhurbaşkanının yeniden değerleme oranını düşürme yetkisi bulunur.

Yeniden Değerleme Oranına Göre Fiyatı Etkilenecek Hizmetler Listesi

Yeniden değerleme oranı adli ve idari para cezalarını etkilediği gibi vergi tutarlarını da etkileyen bir zam oranını ifade eder. Bu doğrultuda 2023 yılında %122,9 oranında zam uygulanacak olan ödemeler şu şekilde sıralanabilir:

• Motorlu taşıtlar vergisi

• Emlak vergisi

• Ehliyet ücretleri

• Hız sınırı cezaları

• Alkollü araç kullanma cezaları

• Egzoz emisyon ve araç muayene ücretleri

• Otoyol ve köprü geçiş ücretleri

• Vergi ve harç düzenlemeleri

• Pasaport harçları

Egzoz Emisyon ve Araç Muayene Ücretleri

Hususi ve resmi araçların ilk yaşlarını doldurmalarının ardından her iki yılda bir motorlu taşıt egzoz muayenesi yaptırmaları zorunludur. 

2022 yılında 110 TL olarak açıklanmış olan egzoz muayene ücreti %122,9 oranında bir artış ile yaklaşık 245 TL olacaktır. Ayrıca 2022 yılında 507 TL olan özel amaçlı taşıtların muayene ücreti de aynı şekilde %122,9 oranında bir artış ile yaklaşık 1130 TL seviyesine gelecektir.

Trafik Cezaları

Trafik cezaları, motorlu taşıt sürücülerinin yol güvenliği kurallarına uymaları için yürürlükte olan bir caydırıcı ceza türüdür. Trafik cezaları her yılın son aylarında belirlenen oran doğrultusunda artış gösterir. Yeniden değerleme oranı, trafik cezalarında da %122,9 oranında artış yaşanmasına sebep olacaktır.

Hız Sınırı Cezaları

Trafik güvenliğinin tam olarak sağlanabilmesi için araç sürücülerinin seyir halinde oldukları yollar için belirlenmiş olan hız limitlerine uymaları gerekir. Bu doğrultuda şehir içi ve şehir dışı yollar için ayrı hız limiti kuralları bulunur. 

Hız sınırı cezaları da trafik cezaları gibi her yılın son aylarında belirlenen yeniden değerleme oranı doğrultusunda artış gösterir. Bu doğrultuda 2023 yılında hız sınırı cezalarında yaklaşık olarak %123 oranında bir artış gözlemlenecektir.

Alkollü Araç Kullanma Cezaları

Türkiye Cumhuriyeti Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Başkanlığının kararları doğrultusunda trafikte alkollü araç kullanan sürücüler cezalandırılır. Alkollü araç kullanan araç sürücüler belirli şartlar doğrultusunda para ya da hapis cezasına çarptırılabilir. 

Alkollü araç kullanma cezaları da diğer trafik cezaları gibi yeniden değerleme oranı ile 2023 yılında %122,9 artış gösterecek.

Ehliyetsiz Araç Kullanma Cezaları

Motorlu taşıt ile trafiğe çıkabilmek için ilgili aracın ehliyetine sahip olunması gerekir. Karayolları Trafik Kanununun 36. maddesine göre trafikte ehliyetsiz araç kullanmanın belirli para cezaları bulunur. 

Yeniden değerleme oranı ile birlikte 2023 yılında ehliyetsiz araç kullanma cezaları %122,9 artış gösterecek ve yaklaşık 8.000 TL’nin üzerine çıkacak.

Otoyol ve Köprü Geçiş Ücretleri

Yeniden değerleme oranının etkide bulunduğu bir diğer ücret türü de otoyol ve köprü geçiş ücretleridir. Bu doğrultuda ülke içerisinde bulunan ücretli otoyol ve köprülerin ücretlerine %122,9 oranında bir zam uygulanacak. 

Her köprü ve otoyolun geçiş ücreti farklı olduğundan yeniden değerleme oranı, her köprü ve otoyol ücreti için özel olarak hesaplanacak.

Vergi ve Harç Düzenlemeleri

Yeniden değerleme oranının açıklanması ile birlikte 2022 yılındaki vergi ve harç ücretlerine yaklaşık %123 oranında bir zam uygulanması bekleniyor. Fakat vergi ve harç düzenlemeleri Cumhurbaşkanının yetkisi ile %50 oranında bir indirime uğrayabilir.

Pasaport Harçları

Pasaport harçları, pasaport çıkartma sürelerine göre belirlenir ve sürenin uzunluğuna göre ödenecek pasaport harcı artar. Açıklanan yeniden değerleme oranı ile pasaport harçları da 2023 yılında yaklaşık olarak %123 oranında zamlanacak. 

Egzoz Emisyon ve Araç Muayene Ücretleri 2023

Egzoz emisyon ve araç muayene işlemleri trafiğe çıkacak olan her aracın yaptırması gereken muayenelerdir. Bu işlemler trafiğe çıkacak olan araçlar ile sağlıklı ve güvenli bir şekilde yolculuk yapabilmesi amacıyla araç sahipleri tarafından gerçekleştirilir. Egzoz emisyon ve araç muayene işlemlerini yerine getirmeyen araç sahipleri para cezasına çarptırılır. 

2023 yılında egzoz emisyon ve araç muayene ücretleri de yeniden değerleme oranı doğrultusunda zamlanacak. Böylelikle 2022 yılında 110 TL olan egzoz emisyon muayene ücreti 2023 yılında yaklaşık olarak 245 TL olacak. Araç muayene ücreti ise 507,40 TL’den 1.130,9 TL’ye yükselecek.

Trafik Cezaları 2023

Yeniden değerleme oranının yaklaşık olarak %123 olarak açıklanmasının ardından 2023 yılında trafik cezalarında da artışa gidilecek. Cumhurbaşkanının birçok hizmete %20 oranında indirim uygulama yetkisi bulunurken bu yetki, trafik cezaları için geçerli değil. 

2023 yılında trafik kurallarına uymayan kişilere uygulanan tüm cezaların ücretine yaklaşık olarak %123 oranında zam gelecek. Yeniden değerleme oranı ile birlikte 2023 yılındaki trafik cezalarının ücretleri ise aşağıdaki gibi olacak: 

Yeniden Değerleme Oranında Cumhurbaşkanı Ne Kadar Azaltma Ve Arttırma Yetkisine Sahiptir? 

Vergi Usul Yasası’na göre cumhurbaşkanının yeniden değerleme oranını yüzde 50 oranında artırma veya azaltma yetkisi bulunuyor. 

 

Geçen yıl, Cumhurbaşkanı Yeniden Değerleme Oranında Yetkisini Hangi Oranda Kullanmıştı? 

2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranında %... azaltma yetkisini kullanmıştı. Yeniden değerleme oranı geçen yıl Kasım ayının sonunda cumhurbaşkanının yeniden değerleme oranındaki yetkisini kullanmasıyla kesinleşmişti. 

Cumhurbaşkanı, 2022 yılı için %36,2 olarak belirlenen Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) yeniden değerleme oranını %25’e düşürmüştü. Ancak diğer harç, vergi ve cezaların yeniden değerleme oranı %36,2 olarak sabit kaldı. Cumhurbaşkanı 2019 ve 2020 yıllarında da yeniden değerleme oranındaki indirim yetkisini MTV üzerinde kullanmıştı. 

Yeniden değerleme oranı geçen yıl, Cumhurbaşkanının yetkisini kullanması ile 9 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak kesinleşmişti.

Yeniden değerleme oranı ne zaman kesinleşir?

Eğer Vergi Usul Yasası’na göre cumhurbaşkanının yeniden değerleme oranındaki yüzde 50 oranında artırma veya azaltma yetkisini kullanırsa, yeniden değerleme oranının bu yıl Aralık ayında kesinleşmesi bekleniyor. 

Hız Sınırı Cezaları 2023

2023 yeniden değerleme oranı ile birlikte hız sınırı cezalarının güncel tutarları aşağıdaki gibi olacak:

• Hız sınırını %10 ile %30 arasında aşan sürücüler için kesilen ceza 2022 yılında 427 TL iken bu tutar 2023 yılında 951 TL’ye yükseldi.

• Hız sınırını %30 ile %50 arasında aşan sürücüler için kesilen ceza 2022 yılında 888 TL iken bu tutar 2023 yılında 1.979 TL’ye yükseldi.

• Hız sınırını %50 ve üzeri oranda aşan sürücüler için kesilen ceza 2022 yılında 1.823 TL iken bu tutar 2023 yılında 4.064 TL’ye yükseldi.

Alkollü Araç Kullanma Cezaları 2023

Motorlu taşıt sürücülerinin alkollü araç kullanmalarını önlemek için uygulanan alkollü araç kullanma cezaları da 2023 yılında yaklaşık %123 oranında zamlanacak.

Bu doğrultuda ilk kez alkollü araç kullanan ve yakalanan kişiler için kesilen ceza 2022 yılında 1.823 TL iken bu tutar yeniden değerleme oranının açıklanması ile birlikte 2023 yılında 4.064 TL’ye yükselecek. 

Daha önce alkollü bir şekilde araç kullanırken yakalanmış ve ikinci kez yakalanan sürücüler için kesilen ceza ise 2.286 TL’den 5.096 TL’ye yükselecek. 

Yeniden değerleme oranı ile birlikte 2023 yılında alkol testine itiraz etmenin cezası 3.836 TL’den 8.551 TL’ye yükselecek.

Ehliyetsiz Araç Kullanma Cezaları 2023

Belirli bir motor gücünün üzerinde olan her aracı sürmek için bir ehliyet gerekir. Bu ehliyetler devlet tarafından belirlenen kurumlar aracılığıyla kişilere verilir. Ehliyetsiz araç kullanan araç sürücüleri ise para cezasına çarptırılır. 

Ehliyetsiz araç kullanma cezası da diğer trafik cezaları gibi her yılın son aylarında açıklanan yeniden değerleme oranı doğrultusunda zamlanır. Ehliyetsiz araç kullanma cezası 2022 yılında 3.674 TL iken bu tutar yeni değerleme oranı ile 2023 yılında 8.190 TL’ye ulaşacak. 

Otoyol ve Köprü Geçiş Ücretleri 2023

Türkiye Cumhuriyeti içerisinde yer alan şehir içi ve şehirler arası köprü ve otoyolların bazıları ücretlidir. Otoyol ve köprülerin geçiş ücretleri ise hem mesafelere hem de her yıl belirlenen yeniden değerleme oranına göre değişiklik gösterir. 

Yeniden değerleme oranına göre 2023 yılında bazı köprü ve otoyolların geçiş ücretleri aşağıdaki gibi olacak: 

• 2022 yılında otomobiller için 185 TL olan Osmangazi Köprüsü geçiş ücreti 2023 yılında 413 TL olacak.

• 2022 yılında otomobiller için 8,25 TL olan 15 Temmuz Şehitler Köprüsü geçiş ücreti 2023 yılında yaklaşık 19 TL olacak.

• 2022 yılında otomobiller için gündüz tarifesinde 53 TL olan Avrasya Tüneli geçiş ücreti 2023 yılında yaklaşık 120 TL olacak. 

• 2022 yılında otomobiller 272,50 TL olan Çanakkale Köprüsü geçiş ücreti 2023 yılında yaklaşık 606 TL olacak.

• 2022 yılında 47 TL olan KGM Anadolu Otoyolu ücreti 2023 yılında yaklaşık olarak 105 TL olacak.

Vergi ve Harç Düzenlemeleri 2023

2023 yılı yeniden değerleme oranının açıklanması ile birlikte vergi ve harç ücretlerinde de bazı değişiklikler yapılacak. Buna göre 2023 yılında harçların ücreti aşağıdaki gibi olacak: 

• 2022 yılında 370 TL olan A sınıfı ehliyet harcı 2023 yılında 824 TL olacak.

• 2022 yılında 1.116 TL olan B sınıfı ehliyet harcı ise 2023 yılında 2.487 TL olacak.

• 2022 yılında 2.732 TL olan  yurt dışından getirilen telefonlar için ödenen kayıt harcı 2023 yılında 6.090 TL olacak.

Yeniden değerlendirme oranı 2023 yılında vergileri de etkileyecek. Bu doğrultuda %15’lik vergiye tabi olan ilk dilim 32 bin TL’den 71 bin TL’ye çıkmış olacak. %20’lik vergiye tabi olan ikinci dilim ise 70 bin TL’den 156 bin TL’ye yükselecek. 

Cumhurbaşkanının vergi ve harçlar üzerinde uygulanacak olan yeniden değerleme oranını %50 oranında azaltma ve artırma yetkisi bulunuyor. Böylece 2023 yılı için belirlenen vergi ve harç ücretlerinde Cumhurbaşkanının kararı ile %50 oranında bir indirim uygulanabilir.

Pasaport Harçları 2023

Yurt dışına çıkmak isteyen kişilerin almak zorunda oldukları pasaportların harç ücretleri de 2023 yeniden değerleme oranlarından etkilenecek. Buna göre pasaport harçlarına yaklaşık olarak %123 oranında bir zam yapılacak.

2023 yılında değişen pasaport harçları aşağıdaki gibi:

• 2022 yılında 309 TL olan 6 aylık pasaport harcı 2023 yılında 688 TL olacak. 

• 2022 yılında 450 TL olan 1 yıllık pasaport harcı 2023 yılında bin 3 TL olacak.

• 2022 yılında 738 TL olan 2 yıllık pasaport harcı bin 645 TL olacak.

• 2022 yılında 1.049 TL olan 3 yıllık pasaport harcı 2023 yılında 2 bin 338 TL olacak.

• 2022 yılında bin 478 TL olan 4 yıl ve daha uzun süreleri olan pasaportların harcı ise 2023 yılında 3 bin 294 TL olacak.

Pasaport harçları üzerine uygulanacak olan yeniden değerleme oranına da Cumhurbaşkanı tarafından müdahale edilebilecek. Bu doğrultuda pasaport harç ücretlerine uygulanan yeniden değerleme oranına Cumhurbaşkanının yetkisi ile %50 oranında indirim yapılabilir.

Yeniden Değerleme Oranı Nedir?

Her yıl Ekim ayında açıklanan ve Devlet İstatistik Enstitüsünün Yurt İçi Üretici Fiyatları Genel Endeksinde (Yİ-ÜFE) bir önceki yılın Ekim ayına göre oluşan fiyat artışlarını dikkate alarak belirlediği zam oranına “yeniden değerleme oranı” denir. 

Yeniden değerleme oranı devlet tarafından belirlenmiş olan vergi, tarife, harç ve diğer ücretlerde çeşitli değişikliklerin yapılmasına sebep olur. Bu doğrultuda trafik cezaları, köprü ve otoyol geçiş ücretleri, vergi ödemeleri, yurt dışı harç pulları, pasaport ücretleri ve araç muayene ücretleri gibi ödemeler yeniden değerleme oranından etkilenir. 

2022 yılında %36,2 olarak açıklanan yeniden değerleme oranının 2023 yılında %122,9 olacağı, geçtiğimiz ay Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklandı. Cumhurbaşkanının vergi ve harç tutarları gibi bazı ücretlerde, oranın yüzde 50 altında veya üstünde değişiklik yapma yetkisi bulunuyor. Cumhurbaşkanının yetkisi ile oranda değişiklik olacak mı, önümüzdeki günlerde göreceğiz.

Yeniden Değerleme Oranı Nasıl Hesaplanır?

“Yeniden değerleme oranı nasıl hesaplanır?” özellikle son günlerde herkesin merak ettiği konulardan biri. Yeniden değerleme oranını hesaplamak için ilgili yılın Ekim ayından geriye doğru olan 12 aylık dönemin endekslerinin aritmetik ortalamasının, bir önceki yılın 12 aylık endekslerinin aritmetik ortalamasına bölünmesi gerekir. 

2022 yılı yeniden değerleme oranı aşağıdaki şekilde hesaplanır:

 2022 YDO=(Ekim 2022 Yİ-ÜFE + Eylül 2022 Yİ-ÜFE + … + Kasım 2021 Yİ-ÜFE) / 12(Ekim 2021 Yİ-ÜFE + Eylül 2021 Yİ-ÜFE + … + Kasım 2020 Yİ-ÜFE) / 12 = %122,9