Elektrikli Araçlar Ne Kadar Yakıyor?

Çevre dostu ve sürdürülebilir bir gelecek için tercih edilen elektrikli araçlar, düşük yakıt maliyetleriyle de öne çıkmaktadır. Benzin ve diğer petrol ürünlerindeki fiyat artışları da elektrikli araçlara olan ilgiyi artırmıştır. 

Elektrikli araç satın almak isteyenlerin merak ettiği konuların başında EV’lerin ortalama yakıt tüketimi gelmektedir. Benzin ile karşılaştırıldığında elektriğin maliyeti çok daha uygundur ve bu da EV sürücülerine büyük avantaj sağlar. Ancak elektrikli araçların yakıt tüketimini etkileyen birçok faktör bulunur. 

Elektrikli Araçların Yakıt Tüketimini Etkileyen Faktörler

Elektrikli araçların kilometre başına yakıt, yani enerji tüketimini etkileyen birçok faktör bulunur. 

Elbette öncelikle, her marka ve model aracın ortalama tüketim için bir katalog verisi bulunur. Aracın kullandığı pil teknolojisi, batarya ve ısı yönetim sistemi, aracın aerodinamiği ve ağırlığı bu değeri doğrudan etkiler.

Daha küçük ve hafif olan elektrikli araçlar, daha büyük olanlarla karşılaştırıldığında enerji açısından daha verimlidir, ancak aracın ağırlığını etkileyen ana faktör batarya ünitesinin büyüklüğü olduğundan, küçük ve hafif araç, sınırlı menzil anlamına da gelir.

Aracın standart yakıt tüketimine ayrıca etkide bulunan faktörler ise aşağıdaki gibidir:

1. Engebeli ve yukarı eğimli yollar daha fazla enerji tüketilmesine sebep olur.
2. Ani hız ve ani frenleme gibi sürüş stilleri enerji tüketimini artırır.
3. Soğuk hava, EV’lerin pil verimliliğini azaltır.
4. Soğuk ve sıcak havalarda klima kullanımındaki artış, enerji tüketimini artırır.
5. Pilin şarj durumu da enerji tüketimi üzerinde etkilidir. Batarya %20 ve %80 arasındayken enerji verimliliği daha yüksektir.
6. Klima, koltuk ısıtıcı, eğlence sistemleri gibi yardımcı sistemlerin kullanılması enerji tüketimini artırır.
7. Sürekli hızlı şarj kullanımı enerji verimliliğinin düşmesine sebep olabilir.

Elektrikli Araçların Ortalama Yakıt Tüketimi

Elektrikli araçlar, benzinli veya dizel araçlar gibi yakıt tüketimi yapmak yerine her kilometrede belirli bir enerji sarf eder. Elektrikli araçların yakıt, yani enerji tüketimi, kWh (kilowatt saat) cinsinden ölçülür. 

İçten yanmalı motorlarda tüketilen 1 litrelik benzin, elektrikli araçlarda 10 kWh değerine eşittir. Günümüz batarya tiplerinde bir EV 100 kilometrelik bir yol gitmek için yaklaşık 18 kWh değerinde enerji harcar. Benzinli veya dizel araçlar ise 100 kilometrelik aynı mesafeyi katetmek için ortalama olarak 6-7 litre yakıt tüketir. 

Yukarıdaki örneğe göre akaryakıtlı ve elektrikli iki araç karşılaştırıldığında, elektrikli aracın geleneksel otomobile kıyasla çok daha düşük bir maliyetle aynı mesafeyi katedebildiği görülmektedir.

Elektrikli Araçların Şehir İçi Yakıt Tüketimi

Elektrikli araçların motorları, benzinli veya dizel araçlardan farklı olarak duran trafikte enerji tüketmezler. “Rölantide çalışmak”, elektrikli motorlara ilişkin bir kavram değildir. Dolayısıyla, elektrikli araçla şehir içinde trafikte kaldığınızda enerji tüketiminiz sadece klima, eğlence sistemi, aydınlatma vb. kullanımlarınız için olur. 

Şehir içi kullanımda, geleneksel araçların yakıt tüketimine kıyasla elektrikli araçların bir diğer avantajı da rejeneratif frenlemedir. Şehir içi kullanımda yavaşlayan trafik ve ışıklarda durma veya yokuş aşağı sürüşte yavaşlama, şehir dışına göre daha sık gerçekleşir. Bu durumlarda rejeneratif frenleme, tekerleklerdeki kinetik enerjinin bir kısmını bataryaya geri aktarır.

Türkiye'de Elektrikli Araçların Yakıt (Elektrik) Maliyeti

Aralık 2023 fiyatlarıyla, 1 litre benzinin yaklaşık pompa fiyatı 33 TL’dir. Benzinli bir araç için 100 km’de 7 lt ortalama tüketim, 231 TL’lik bir maliyet anlamına gelir. Aynı mesafede 18 kW/h enerji tüketen bir EV’nin bu miktarda şarj maliyeti ise hızlı (DC) şarjda ortalama 140 TL’dir (8 TL / kW/h). Eğer aracı evde veya iş yerinde şarj etme imkanı varsa, tek zamanlı tarife üzerinden şarj maliyeti yaklaşık 40 TL’dir (2,25 TL / kW/h). Gece tarifesi ile bu maliyet 26 TL’ye kadar inebilir (1,45 TL / kW/h).

Elektrikli araçların yakıt (elektrik) maliyeti; ev/iş yerinde kullandığınız elektrik tarifesi veya dışarıda hizmet aldığınız şarj istasyonun şarj tipi ve firmanın fiyatlamasına göre değişiklik gösterir. Aralık 2023 itibariyle, farklı firmalarda karşımıza çıkan şarj fiyatlandırması aşağıdaki gibidir:

AC: 6,45 TL / kW/h – 7,80 TL / kW/h

DC: 7,50 TL / kW/h – 9,90 TL / kW/h

*Değerler firmalara göre değişiklik gösterebilir.