Sigorta Sistemi Nasıl Çalışır?

Hayatta karşılaşılabilecek birçok sorun ve risk vardır. "Tüm yaşamımı pürüzsüz geçiriyorum" diyen birine rastlamak imkansızdır. Önemli olan ise olumsuzluklar sonucunda nasıl davrandığımızdır. Problemli durumların sonrasında doğru adımlar atılırsa en az hasarla hatta neredeyse hasarsız bir şekilde yolumuza devam edebiliriz. Elbette bu noktada problemler oluşmadan önce alınmış olan önlemler de hayat kurtarıcı olur. Sigorta; olası risklerin oluşturabileceği sorunlara karşı alınabilecek en doğru önlemler arasında yer alır. 

Sigorta şirketleri kaza, doğal afet gibi durumlar sonrası oluşabilecek para kaybı, hasar vb. olumsuzlukların ardından kişilerin minimum zararla hayatlarına devam etmelerini sağlar. Bunu yaparken de benzer risklerle karşı karşıya olan kişilerden yani sigorta sözleşmesi yapanlardan alınan para ile oluşturulan prim havuzundan faydalanılır. Yani aslında şöyle düşünülebilir, örneğin deprem sigortası yaptıranların yatırımları ile oluşan birikim hesabından depremin olumsuzluklarını yaşamak zorunda kalanlara destek sağlanır. Sigorta sistemi bir nevi profesyonel yardımlaşma organizasyonu gibi işler. 

Sigorta Sisteminin Yasal Çerçevesi

Sigorta sistemi içerisinde; yasal düzenlemelere göre sigortacılık faaliyetlerini sürdüren yetkili birime sigorta şirketi denir. Sigortalama sırasında olası risklerle karşı karşıya olan muhataba sigorta ettiren, hasarlarla ilgili hak talep edebilecek kişi / kişilere de sigortalı denir. Sigorta ettiren ve sigortalı olarak tanımlanan bireyler aynı da olabilir, bu kişiler farklı kişiler de olabilir. Örneğin kasko sigortası yapılırken sigorta sözleşmesi imzalayarak primleri ödeyecek olan kişiye sigorta ettiren kişi; ruhsatın sahibi olan kişiye ise sigortalı denir. 

Sigortacılık sektörü Türkiye'de Hazine Müsteşarlığı'na bağlı olan Sigortacılık Genel Müdürlüğü çatısı altında işlemekte ve Sigorta Denetleme Kurulu tarafından da denetlenmektedir. Sigorta sözleşmesi ile ilgili yasal çerçeve Türk Ticaret Kanunu Sigorta Hukuku bölümünde belirlenmiştir. Kanun kapsamına göre; sözleşme prim ödenmesi sonucunda, sigortalının maddi karşılığı olan bir varlığına zarar veren teklikeli bir durum oluştuğunda sigorta şirketinin ödeme yapacağını resmi olarak bildiren sözleşmedir. Sözleşme ile ilgili kısıtlamalar da bulunmaktadır. Yine yasal düzenlemeler çerçevesinde, kanun hükümlerine aykırı olacak konularda, ahlak kuralları ve kamu düzenini yıpratacak unsurlarda olduğunda ve kişilik hakları çiğnendiğinde oluşabilecek zararlara dair sigorta yapılamayacağı da belirtilir. 

Primlerin Belirlenme Kriterleri

Ödenecek primlerin miktarına karar verilirken sigorta şirketleri bahsi geçen riskin 1 yıl boyunca ne kadar ortaya çıkabileceğini araştırır. Ortaya çıkan hasarlar için ne kadar ödemeye ihtiyaç duyulduğuna bakılır. Sonrasında da ödeme için sigortalı kişilerden ne kadar prim alınması gerektiğine karar verilir. Yani istatiksel hesaplamalar neticesinde prim ödemeleri miktarı belirlenir. 

Sigortalı kişiler sigorta sistemi sayesinde ödedikleri ufak miktarlardaki paralar sayesinde uzun süre "Riskli durumlarla karşılaşırsam nasıl maddi kaybımı önleyebilirim?" sorusunun yarattığı huzursuzluktan uzak olurlar. Tehlikeli durumlar ne zaman oluşursa oluşsun sigorta ettiren kişi ya da kurum sigorta şirketi tarafından koruma altına alınır.