İsteğe bağlı sigorta, sigorta olanağı sağlayan bir iş yerinde çalışmayan, 4/a kapsamındaki sigortalılardan olup ayda 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayan, herhangi bir şekilde mecburi olarak sigortalı olma zorunluluğu bulunmayan kişilerin, kendi primlerini kendilerinin ödemesiyle genel sağlık sigortasının sunduğu her türlü imkandan yararlanma ve ödenen bu primlerle emekli olma fırsatı tanıyan sigortadır. 5510 sayılı Yasa'daki tanımıyla da “İsteğe bağlı sigorta; kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmalarını sağlayan sigortadır.”
İsteğe bağlı sigorta şartları Yasa kapsamında belirlenmiştir. Buna göre isteğe bağlı sigorta kapsamına girebilmek için:
- 18 yaşını doldurmuş olmak,
- Türkiye'de ikamet etmek,
- Yasa kapsamınca sigortalı olma zorunluluğu bulunacak şekilde çalışmamak,
- 4/a kapsamındaki sigortalılardan olmakla birlikte ayda 30 günden az çalışmak veya tam gün çalışmamak (part-time çalışmak).
- Kendi sigortalılığı sebebiyle aylık bağlanmamış olmak
şartlarını taşımak gerekmektedir.
Bu kapsamda yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları isteğe bağlı sigortalı olma imkanından mahrum bulunurken Yasa uyarınca “Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki iş yerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden isteğe bağlı sigortalılık talebinde bulunanlardan Türkiye’de ikamet şartı aranmaz.”
İsteğe bağlı sigorta primi ödeyerek genel sağlık sigortasının sağladığı imkanlardan yararlanılabilecek ve emekli olunabilecek sigorta kolları şunlardır:
- İsteğe bağlı BAĞKUR (4/b sistemi)
- İsteğe bağlı Ek 5 Tarım sigortası (SSK)
- Ev hanımları için isteğe bağlı BAĞKUR (4/b sistemi)
- İsteğe bağlı emekli sandığı ödemesi (4/c sistemi)
İsteğe Bağlı Sigorta Primi Ne Kadar
01 Ocak 2018 - 31 Aralık 2018 tarihleri arasında isteğe bağlı sigorta kapsamına girmek için ödenecek en düşük sigorta primleri ise şu şekildedir:
- 4b isteğe bağlı bağkur primi: 649,44 TL
- Ek 5 tarım sigortası primleri: 583,48 TL
- Ev hanımları isteğe bağlı sigorta primi: 541,20 TL
Emekli sandığında ise primi ödenecek gün sayısına göre ve farklı değişkenlere bağlı olarak söz konusu ücret değişebilmektedir.
Tüm bu şartlar sağlandıktan ve söz konusu ödemeler yapıldıktan sonra kişi, bakmakla yükümlü olunan kişiler kapsamında bulunsa dahi, genel sağlık sigortasına sahip olur, SGK'nın sağladığı sağlık hizmetlerinden faydalanır ve günü dolunca emekli olmaya hak kazanır.