Bireysel emeklilik sistemi ya da kısa adıyla BES, kişilerin aktif çalışma hayatlarında düzenli olarak belirli miktarda bir prim ödemeleri ile geleceklerini garanti altına almalarını sağlar.
Bireysel emeklilik sisteminde bireyler, aktif çalışma dönemlerinde sigorta şirketlerinin belirlediği bir miktarda prim ödemesi gerçekleştirir. Söz konusu bu ödemeler, kişilerin çalışma hayatları boyunca sigorta şirketlerinin anlaşmalı olduğu banka hesaplarında biriktirilir.
Buradan hareketle bireysel emeklilik sisteminin kişilere düzenli şekilde birikim yapma imkânı sağladığı söylenebilir.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) Nedir?
Emeklilik dönemlerini rahat bir şekilde geçirmek isteyen kişiler tarafından tercih edilen bireysel emeklilik sistemi, kişilere düzenli şekilde birikim yapma avantajı sunar. BES’e dahil olan kişiler, söz konusu birikimler için sigorta şirketlerine yapmaları gereken ödemeleri aylık, 3 aylık, 6 aylık ya da yıllık olarak gerçekleştirebilirler.
BES’e dahil olan bireyler, düzenli bir şekilde sisteme ödeme yaptıklarından, yaptıkları ödemeler değer kaybetmeden sigorta şirketleri tarafından biriktirilir. Sigorta şirketleri, kişilerin sisteme yapmış oldukları ödemeleri, kişilerin de tercih edebileceği yatırım fonları üzerinde şekillendirir. Yapılan ödemelerin değer kaybetmemesi bu şekilde sağlanır.
Bireysel Emeklilik Sisteminin Amacı Nedir?
Bir yandan aktif bir çalışma hayatı sürdürmek ve diğer yandan para biriktirmek insanlara zor gelebilir. Bireysel emeklilik sistemi, bu zorluğu ortadan kaldırmak için geliştirilmiştir.
BES sayesinde çalışanlar, çalışma hayatlarına devam ederken otomatik olarak para biriktirebilir ve geleceklerinde hesaplarında bulunan bu tutarlar ile dileklerini gerçekleştirebilirler.
BES’e yatırılan tutarlar, kişilerin tercihleri ya da sigorta şirketlerinin önerileri doğrultusunda söz konusu ödemelere değer kazandıracak fonlar üzerinde tutulur. Böylece bireyler tarafından sisteme yatırılan paralar, genellikle kur dalgalanması ya da enflasyon gibi tutarların değer kaybettirmesine neden olan durumlardan etkilenmezler.
Bireysel Emeklilik Sistemine Kayıt Yaptırmak İçin Gereken Şartlar Nelerdir?
Bu zamana kadar bireysel emeklilik sistemine kayıt yaptırmak isteyen bireylerin 18 yaşını doldurmuş olmaları bekleniyordu. Fakat yapılan son düzenlemeler doğrultusunda, 18 yaşının altında olan kişiler de yasal temsilcileri aracılığıyla bireysel emeklilik sistemine dahil olabilirler.
Buradan hareketle bireysel emeklilik sistemine dahil olmak için kişilerin önünde herhangi bir engel olmadığı söylenebilir. Kısaca BES’e katılmak isteyen bireylerin, sigorta şirketleri ile anlaşmaları ve ödemelerini düzenli olarak gerçekleştirmeleri yeterlidir.
Bireysel Emeklilik Sisteminde Yatırım Yapılacak Fonlar Nasıl Belirlenir?
Bireysel emeklilik sisteminde kişilerin sisteme yatırdıkları paralar, değer kaybetmemeleri için bazı fonlar üzerinde tutulur. Bu fonlar, BES’e ilk kez giren kişiler için ilk başta sigorta şirketleri tarafından otomatik olarak belirlenir. Fakat bireyler sigorta şirketleri ya da sigorta şirketlerinin anlaşmalı oldukları bankalar ile iletişime geçerek bu fonlarda değişiklik yapabilir.
Sigorta şirketleri bu konuda kişilere yatırım fonu paketleri tavsiye edebilir. Bu paketler genelde risksiz fonlar, orta riskte fonlar ya da yüksek riskli fonlar olarak adlandırılır. BES’e katılanlar, bu fonlardan istediklerini tercih edebilirler.
Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısının Yatırıma Yönlendirilmesi Nedir?
Bireysel emeklilik sistemine dahil olan bireyler, sistemde belirli bir süre kalmalarının ardından devlet tarafından desteklenirler. Belirli bir süre sistemde kalacağını taahhüt eden hesap sahipleri, devlet tarafından belirlenen tutarda bir destek ödemesi alırlar. Bu destek ödemesi, kişilerin şahsi ödemelerinde yapabildikleri gibi farklı fonlar üzerine yönlendirilemez.
Bireysel emeklilik sistemindeki devlet katkısı, Türkiye Cumhuriyeti devletinin aldığı kararlar doğrultusunda belirlenen bir emeklilik yatırım fonuna yatırılır. Bu karar, direkt olarak Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenir.
Bireysel Emeklilik Sistemi Parasını Çekmek İçin Koşullar Nelerdir?
Bireysel emeklilik sistemine dahil olan kişiler, belirli bir süre boyunca sistemde kalacakları yönünde sigorta şirketlerine taahhütte bulunurlar. BES, kişilerin en az 10 yıllık bir süre boyunca sistemde kalacaklarına dair söz verdikleri bir sistemdir.
Devlet tarafından belirlenen bu süreden önce sistemden çıkış yapmak isteyen kişiler, yine devlet tarafından belirlenen bazı kesintiler ile karşı karşıya kalırlar. Fakat son dönemlerde gelen düzenlemelere göre kişilerin BES’ten çıkmadan, sisteme yatırdıkları miktarın %50’lik bir kısmını avans olarak çekebileceklerine karar verilmiştir. Bu miktarın içerisine devlet katkısı dahil değildir.
Bireysel Emeklilik Sisteminde Yatırım Yapılan Paralar Nasıl Korunur ve Değerlendirilir?
Bireysel emeklilik sistemine yatırılan paralar, sigorta şirketlerinin anlaşmış oldukları bankalarda tutulur ve burada değerlendirilir. Söz konusu paraların değerlenmesini sağlayan, paraların belirli fonlara yatırılmasıdır. Bu fonlar, sisteme ilk kez giren kişiler için otomatik olarak belirlenir.
Sigorta şirketleri, sisteme yeni dahil olan kişilerin paralarını risksiz fonlarda değerlendirirler. Fakat bireyler, BES’e dahil olmalarının üzerinden bir süre geçmesinin ardından sistemdeki paralarını istedikleri fonlarda değerlendirebilirler. Fonların değer kazanması, kişilerin paralarının da değer kazanmasını sağlar.
Bireysel Emeklilik Sistemine Kayıt Olanların Emeklilik Gelirleri Nasıl Belirlenecek?
Bireysel emeklilik sistemine kayıt olan bireylerin sisteme yapacakları ödemeler, kişilerin maaşlarından otomatik olarak kesilir. Kesilen bu miktar minimum 53; maksimum 340 Türk lirası olarak şekilde belirlenmiştir.
BES emeklilik sistemine kayıt olanların emeklilik gelirlerinin nasıl belirleneceği de söz konusu olan bu ödemelere bağlıdır. BES’te en az 10 yıl kayıtlı kalan ve 56 yaşını dolduran kişiler, emekli olmak için hak kazanmış olurlar. Kişilerin emeklilik gelirleri, emekli olmaya hak kazandıkları süre boyunca sisteme yatırdıkları paraya ve bu paranın değerlenme katsayısına göre farklılaşır.
Bireysel Emeklilik Sistemine Kayıt Olanların Emeklilik Gelirleri Nasıl Ödenir?
Bireysel emeklilik sisteminde minimum 10 yıl boyunca kalan ve 56 yaşını dolduran kişiler, bu şartları sağlamalarının ardından emekli olurlar ve emekli maaşlarını almak için hak kazanmış sayılırlar. Bireylerin bu zaman dilimi boyunca sisteme yatırdıkları paralar, yatırım yaptıkları fonların durumu doğrultusunda değer kazanır.
Emeklilik hakkının kazanılmasının ardından ilgili toplam tutar, kişilere aylık olarak maaş gibi geri ödenir. Emeklilere yapılacak olan bu ödemelerin tutarları, emeklilerin kendisi tarafından belirlenebilir. Böylece bireyler, emeklilik zamanlarında rahat bir yaşam sürebilirler.
BES’e Kayıt Olanlar Emeklilik Gelirlerini Nasıl Artırabilir?
Bireysel emeklilik uygulamasına katılan kişilerin emekli olduklarında alacakları maaşları arttırmalarının kolay bir yolu vardır: BES ödemelerini yüksek bir tutar üzerinden yatırmak.
Kişilerin bireysel emeklilik sistemine yatırdıkları ödemelerin artması, sistemde biriken paranın miktarının da artmasını sağlayacaktır. BES’teki emeklilik gelirini arttırmanın bir diğer yolu da yatırımları değer kazanacak fonlara dağıtmaktır. Bu durumda kişiler düşük, orta ve yüksek riskteki fonlara yönelebilirler.
Fonların risk seviyesi arttıkça bireylerin kazançlarının da artacağı bilinen bir gerçektir fakat bu fonların aynı zamanda belirli riskleri de kendi içlerinde taşıdığı unutulmamalıdır.
BES’e Kayıt Olanlar Emeklilik Gelirlerini Nasıl Yönetebilir?
BES’e kayıt olan kişilerin emekli olduklarında alacakları ödemeler, kişilerin çalışma hayatları boyunca sisteme yatırdıkları paralara ve bu paraların değerlenmesine bağlıdır. Buradan hareketle emeklilik gelirlerinin çalışma hayatında atılacak adımlar ile yönetilebileceği söylenebilir.
Kişiler, kendilerini zorlamayan fakat biraz da olsa yüksek olan tutarlarda ödemeler gerçekleştirerek sistemde daha fazla birikim yapabilir. Söz konusu birikimler, emekli adaylarının anlaşmış oldukları sigorta şirketlerinin çalıştığı bankaların mobil uygulamaları üzerinden takip edilebilir.
BES’e dahil olanlar, bu mobil uygulamalar aracılığıyla sistemde biriken paralarını görüntüleyebilir ve yatırım yaptıkları fonlarda değişiklikler yapabilirler.